Schorzenie, na które zapada 1 na 500 osób. Pojawia się samoistnie i najczęściej postępuje powoli. Ta zwyrodnieniowa choroba ośrodkowego układu nerwowego to właśnie choroba Parkinsona. Nazwa choroby powiązana z jest z Jamesem Parkinsonem – londyńskim lekarzem, który jako pierwszy w 1817 r. dokładnie opisał występujące u Pacjentów objawy. Zazwyczaj charakteryzuje się bardzo powolnym, wieloletnim przebiegiem, jednak dzięki odpowiednio dobremu leczeniu i rehabilitacji chory może zachować sprawność o wiele dłużej.
Czym jest choroba Parkinsona?
Jak działa choroba Parkinsona? To schorzenie o podłożu neurologicznym powoduje u Pacjentów częściowe zniekształcenie, a nawet utratę neuronów w obszarze mózgu, który nazywamy istotą czarną. Istota czarna jest częścią śródmózgowia, która odpowiada za koordynację ruchów mimowolnych i ruchów szybkich.
Objawy choroby Parkinsona
Zazwyczaj pierwszym, najszybciej widocznym objawem choroby Parkinsona jest bradykinezja, czyli spowolnienie ruchowe powodujące trudności lub też ograniczenie w wykonywaniu czynności. W codziennym życiu oznacza to dla Pacjenta utrudnione wykonywanie czynności, które do tej pory robił wręcz automatycznie: powolne ubieranie się, poruszanie, a nawet mowa. Ten alarmujący objaw powinien zostać niezwłocznie skonsultować z neurologiem.
Jednak choroba Parkinsona to cały zestaw objawów utrudniających choremu codzienne funkcjonowanie. Innymi objawami są także:
- sztywność mięśniowa – trudności z ruchem kończyn, często objawiające się silnym dyskomfortem i bólem,
- problemy z utrzymaniem równowagi, mogące prowadzić nawet do upadków,
- drżenie spoczynkowe – w późniejszych stadiach choroby drżenie kończyn może występować również w ruchu,
- zaburzenia mowy i uboga mimika twarzy.
Choroba Parkinsona to także objawy pozaruchowe. U chorych mogą wystąpić trudności takie jak: depresja, otępienie, lęk, apatia, zaburzenia psychotyczne, zaburzenia seksualne, problemy z oddawaniem moczu, zaparcia, nadpotliwość, zaburzenia snu.
Charakterystycznym dla choroby Parkinsona objawem jest asymetria objawów. Przy postępowaniu choroby w dalszych etapach druga strona ciała również zostaje zajęta objawami.
Przyczyny choroby Parkinsona
Dokładne przyczyny choroby Parkinsona nie są jeszcze znane. Wyniki badań wskazują, że za chorobę Parkinsona mogą być odpowiedzialne czynniki środowiskowe i genetyczne. Początek choroby Parkinsona przeważnie przypada po 60. roku życia, jednak chorować mogą również osoby znacznie młodsze. Choroba Parkinsona o wczesnym początku dopuszcza wystąpienie objawów między 21. a 40. rokiem życia, w rzadkich przypadkach chorują również osoby poniżej tego wieku. Choroba Parkinsona nieco częściej dotyka mężczyzn.
Diagnoza i leczenie w chorobie Parkinsona
Diagnoza w chorobie Parkinsona wymaga konsultacji neurologicznej. Wystawiana jest na podstawie wywiadu z Pacjentem, analizy dotychczasowej historii objawów, obserwacji trudności, które zgłasza Pacjent oraz testów neurologicznych. Ze względu na postępujący charakter choroby z czasem następujące znaczne pogorszenie w funkcjonowaniu i jakości życia chorego, dlatego też ważna jest szybka reakcja i wdrożenie leczenia, które pomoże znacznie opóźnić ten proces.
Leczenie w chorobie Parkinsona dobierane jest przez specjalistę indywidualnie. Przy doborze odpowiedniej kuracji lekarz bierze pod uwagę czynniki takie jak na przykład wiek chorego. Leczenie w zależności od objawów jest wielotorowe. W przypadku choroby Parkinsona na leczenie składa się: kuracja farmakologiczna, rehabilitacja, a w niektórych przypadkach pomoc chirurgiczna. Leczenie farmakologiczne jest leczeniem podstawowym, które zostaje włączone po diagnozie i może zmieniać się wraz z procesem chorobowym.
Leczenie zaburzeń ruchowych ma na celu poprawę komfortu życia Pacjenta, a także zapewnienie mu bezpieczeństwa poprzez spowolnienie postępowania zaburzeń ruchowych, a w efekcie czego zmniejszenie ryzyka nagłych upadków, czy konieczności poruszania się na wózku inwalidzkim. W tym samym celu na cały okres leczenia wdrożona zostaje rehabilitacja medyczna, która ma za zadanie długotrwałe podtrzymanie możliwie najlepszej wydolności fizycznej chorego.
Jeśli u chorego występują objawy pozaruchowe – ważne jest, aby wprowadzić pomoc także w tym zakresie. Taką pomocą jest na przykład: leczenie depresji i zespołów otępiennych, leczenie zaburzeń w funkcjonowaniu pęcherza moczowego oraz zaparć, leczenie bólu kręgosłupa powstałego na skutek długotrwałej sztywności, czy na przykład iniekcja toksyny botulinowej do ślinianek, zapobiegająca ślinieniu.
W chorobie Parkinsona najważniejsze jest całościowe spojrzenie na Pacjenta i pomoc na wielu płaszczyznach, tak aby długofalowo i w jak największym stopniu poprawić jego funkcjonowanie i spowolnić postępującą degradację.
Jeśli zauważasz u siebie lub u kogoś z osób Ci bliskich pierwsze objawy choroby Parkinsona niezwłocznie umów konsultację ze specjalistą neurologii. Do neurologa możesz umówić się w Warszawie lub Płocku klikając tutaj.
Potrzebujesz więcej informacji o neurologii? Zajrzyj na naszą stronę.
Źródła:
Jarosław Sławek, Forum Medycyny Rodzinnej 2014;8(6):281-291., Choroba Parkinsona — jak właściwie rozpoznawać, skutecznie i bezpiecznie leczyć?
Jarosław Sławek, Choroba Parkinsona w pytaniach i odpowiedziach, Item Publishing, Warszawa 2020
Andrzej Friedman, Choroba Parkinsona, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019
