Czym jest tarczyca?
Tarczyca jest gruczołem odgrywającym kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu naszego układu hormonalnego. Ten umieszczony w dole przedniej części szyi organ ma ogromne znaczenie w zachowaniu homeostazy całego organizmu. Część z nas kojarzy tarczycę z badaniem poziomu TSH (hormonu tyreotropowego), jednak nie jest on hormonem produkowanym przez tarczycę. TSH to hormon produkowany przez przysadkę mózgową, mający za zadanie pobudzenie tarczycy do wydzielania innych hormonów – czyli T4 (tyroksyny) i T3 (trijodotyroniny).
Rola tarczycy w organizmie
Główną rolą tarczycy w naszym organizmie jest wydzielanie hormonów. Produkowane przez tarczycę T3 i T4 odpowiadają między innymi za:
- kontrolowanie procesów metabolicznych,
- procesy przemiany materii,
- funkcjonowanie układu rozrodczego, układu krążenia i układu pokarmowego,
- prawidłowe funkcjonowanie nerek,
- prawidłowe dojrzewanie ośrodkowego układu nerwowego w okresie życia zarodkowego,
- właściwe przewodnictwo nerwowo-mięśniowe.
Czym jest nadczynność tarczycy i jakie są jej przyczyny?
Nadczynność tarczycy znana jest również pod pojęciem hipertyreoza. Co to oznacza? Wszystkie patologie w funkcjonowaniu tarczycy wynikające z tego schorzenia wiążą się z nadmiarem produkcji hormonów tarczycowych. Przyczyny nadczynności tarczycy mogą być różne. Najczęściej jednak do hipertyreozy dochodzi w wyniku choroby Gravesa-Basedowa. Jest to schorzenie o podłożu autoimmunologicznym, w wyniku którego w naszym organizmie pojawiają się przeciwciała odpowiadające za pobudzenie tarczycy do nadmiernej produkcji hormonów. Częstą przyczyną nadczynności tarczycy bywa również wole guzkowe toksyczne (nadczynne), czyli powiększenie gruczołu z występującymi w jego obrębie guzkami, które wydzielają hormony tarczycy powodując ich nadmiar. Innymi przyczynami nadczynności tarczycy mogą być: zapalenie tarczycy w przebiegu Hashimoto, nadczynność wtórna, guzy nowotworowe, np. gruczolak przysadki mózgowej, czy przedawkowanie hormonów tarczycy (przyjmowane między innymi w leczeniu niedoczynności gruczołu).
Objawy nadczynności tarczycy:
- potliwość,
- nadmierna nerwowość,
- przyspieszenie akcji serca (tachykardia),
- utrata masy ciała (mimo możliwości wystąpienia zwiększonego apetytu),
- bezsenność,
- duszności i nadwrażliwość na ciepło,
- drażliwość, uczucie niepokoju/lęku,
- osłabienie mięśni,
- problemy ze wzrokiem (wytrzeszcz oczu, zapalenie spojówek, zaburzenia widzenia),
- zaburzenia w cyklu menstruacyjnym – u kobiet, spadek libido i problemy z erekcją – u mężczyzn,
- problemy z koncentracją,
- drżenie rąk,
- biegunki
Czym jest niedoczynność tarczycy i jakie są jej przyczyny?
Analogicznie do nadczynności – niedoczynność tarczycy spowodowana jest zbyt niskim stężeniem hormonów wytwarzanych przez ten gruczoł – T4 (tyroksyny) i T3 (trijodotyroniny). Przyczyną niedoczynności tarczycy może być na przykład choroba Hashimoto, czyli przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. Przyczynami mogą być również: stan po częściowym/całkowitym usunięciu tarczycy, niedobór jodu, leczenie nadczynności tarczycy, wrodzona niedoczynność lub napromieniowanie okolicy szyi.
Objawy niedoczynności tarczycy:
- nadmierna senność,
- przewlekłe zmęczenie,
- obniżenie nastroju i depresja,
- uczucie zimna i nadwrażliwość na zimno,
- zaparcia,
- problemy z pamięcią,
- występowanie nadwagi/otyłości,
- spowolnienie akcji serca,
- wypadanie włosów,
- bóle mięśni
Profilaktyka w chorobach tarczycy
W profilaktyce chorób tarczycy, a także wielu innych schorzeń, niezwykle ważny jest nasz codzienny tryb życia. Nawyki jakie wprowadzamy do naszego funkcjonowania na co dzień niewątpliwie mają znaczący wpływ na stan naszego zdrowia. Co dobrego możemy zrobić dla siebie, aby pomóc naszemu organizmowi odzyskać równowagę? Do najważniejszych kroków należą: odpowiednia ilość snu, dbałość o zdrową dietę, regularne badania tarczycowe, aby móc na bieżąco monitorować przebieg choroby, rezygnacja z żywności wysoko przetworzonej, odpowiednia podaż witamin i minerałów (w chorobach tarczycowych specjalną uwagę należy zwrócić na podaż jodu i selenu), a także kontrola stresu – jest on czynnikiem, który może w znacznym stopniu zaburzyć prawidłowe funkcjonowanie gospodarki hormonalnej.
Badania
Jednym z podstawowych badań jest USG tarczycy. Badanie jest wykonywane przez lekarza endokrynologii bezpośrednio podczas wizyty. Chcesz wiedzieć jak wygląda USG tarczycy? Poczytaj o tym na naszej stronie. W dobraniu leczenia i postawieniu diagnozy znaczące są również wyniki badań laboratoryjnych. Pacjenci zmagający się z chorobami tarczycy mogą skorzystać z przygotowanych przez naszych specjalistów dwóch Tarczycowych Pakietów Badań Krwi (w wersji podstawowej i rozszerzonej). Cennik badań krwi w OrtoGo Centrum Medyczne znajdziesz tutaj.
Zauważasz u siebie objawy niedoczynności lub nadczynności tarczycy?
Umów się na wizytę u specjalisty!
Więcej o endokrynologii możesz poczytać tutaj. Jeśli chcesz skorzystać z konsultacji endokrynologicznej zadzwoń do nas pod numer 22 100 45 20 lub umów się poprzez portal Znany Lekarz klikając tu.
