Nieregularne miesiączki, rzadkie owulacje i hirsutyzm to jedne z najczęściej zgłaszanych problemów przez Pacjentki z PCOS (Polycystic ovary syndrome) – czyli Zespołem policystycznych jajników. Jest to jedno z najczęstszych zaburzeń gospodarki hormonalnej u kobiet. Badania wykazują, że cierpi na niego nawet 15% kobiet w wieku reprodukcyjnym, co oznacza problemy z zajściem w ciążę i jej utrzymaniem.
Czym jest Zespół policystycznych jajników?
Powstanie schorzenia ściśle łączy się z zaburzeniami gospodarki hormonalnej u kobiet. W wyniku PCOS zaburzony zostaje również cykl miesiączkowy (może dojść nawet do jego zaniku), co skutkuje brakiem owulacji. Powstałe w jajnikach pęcherzyki, w których dojrzewa komórka jajowa, nie mogą przedostać się do jajowodu, co uniemożliwia zapłodnienie. Co dzieje się więc z pęcherzykami? Obumierają i zmieniają się w małe torbiele. Stąd też Zespół policystycznych jajników nazywany jest również Zespołem jajników wielotorbielowatych.
Zespół policystycznych jajników – objawy
Pacjentki PCOS zgłaszają się do specjalisty z różnymi problemami, część z nich jest na tyle powszechna, że może sugerować znacznie większy zakres chorób, pozostałe objawy bezsprzecznie wskazują na PCOS.
Najczęściej zgłaszanymi problemami są:
- rozregulowanie cyklu menstruacyjnego lub całkowite zatrzymanie miesiączki (PCOS może występować również u kobiet z regularnym cyklem),
- długi i męczący PMS – czyli Zespół napięcia przedmiesiączkowego,
- rzadkie owulacje lub ich całkowity brak,
- hirsutyzm – nadmierne owłosienie typu męskiego – dotyczy większości chorych,
- trądzik i problemy skórne,
- hiperandrogenizm – nadmiar androgenów, czyli męskich hormonów płciowych,
- wzdęcia, biegunki, bóle miednicy,
- wahania nastroju,
- kłopoty z zajściem w ciążę i jej utrzymaniem,
- nadmierna skłonność do tycia,
- rogowacenie ciemne, czyli pojawianie się plamek na skórze,
- łysienie androgenowe,
- maskulinizacja, czyli rozwój cech fizycznych, które są typowe dla dorosłych mężczyzn,
- insulinooporność/cukrzyca,
- często zgłaszanym objawem jest również nadciśnienie tętnicze.
Diagnoza – Zespół policystycznych jajników
Do stwierdzenia PCOS nie wystarczy jednak zauważenie u siebie powyższych objawów i przekazanie ich lekarzowi. Bardzo ważne są również badania diagnostyczne, konkretnie USG dróg rodnych, które potwierdzi wielotorbielowatość jajników.
Czy dieta i styl życia ma znaczenie w przebiegu PCOS?
Dieta i styl życia mają ogromne znaczenie przy niwelowaniu objawów i leczeniu wielu chorób. Tak samo jest w przypadku Zespołu policystycznych jajników. Odpowiednio dopasowana dieta potrafi znacznie polepszyć skuteczność leczenia farmakologicznego. Przebiegowi PCOS często towarzyszą również nadwaga, otyłość, a także insulinooporność i cukrzyca.
Jakie produkty najlepiej jeść, by korzystnie wpłynąć na nasz organizm? Najlepiej wprowadzić do swojej codziennej diety jak największą ilość produktów o niskim indeksie glikemicznym, który pozwala sklasyfikować żywność na podstawie jej wpływu na poziom glukozy we krwi po spożyciu. Dobrymi produktami będą więc: warzywa, drób i inne chude mięsa, pieczywo razowe, pełnoziarnisty makaron, brązowy ryż, czy kasza gryczana.
Oprócz diety bardzo ważny jest również ruch i wysiłek fizyczny. Należy pamiętać o jego regularności. Najlepiej, aby były to przynajmniej 3-4 razy w tygodniu. Ćwiczenia, czy regularne długie spacery, nie tylko pomogą znormalizować masę ciała, ale również korzystnie wpłyną na obniżenie stężenia glukozy we krwi.
Zespół policystycznych jajników, a CIĄŻA
Czy kobieta cierpiąca na Zespół policystycznych jajników może zajść w ciążę? W przebiegu PCOS dochodzi przecież do zaburzeń owulacyjnych, które są skutkiem zaburzeń gospodarki hormonalnej i nadmiaru androgenów. Jednak diagnoza, a także prawidłowo wprowadzone leczenie dają możliwość zajścia w ciążę i urodzenia zdrowego dziecka.
Zespół policystycznych jajników – jaki specjalista?
Jeżeli podejrzewasz u siebie Zespół policystycznych jajników powinnaś odwiedzić ENDOKRYNOLOGA. Jest to specjalista zajmujący się naszymi gruczołami wydzielania wewnętrznego, a także funkcjonowaniem gospodarki hormonalnej. Diagnostyka i leczenie tego Zespołu nie są proste, ze względu na to, iż może on dawać objawy sugerujące również inne choroby z zakresu zaburzeń gospodarki hormonalnej. Przede wszystkim należy wykluczyć inne przyczyny hiperandrogenizmu (czyli nadmiaru męskich hormonów płciowych u kobiet), a także wykonać szereg badań diagnostycznych: wykryć wielotorbielowate jajniki w obrazie USG i wykonać badania krwi, takie jak: poziom progesteronu, testosteronu, prolaktyny, hormonów tarczycy, TSH, FSH, LH oraz badania w kierunku insulinooporności, czyli: stężenie insuliny i glukozy, OGGT (Oral Glucose Tolerance Test) – doustny test obciążenia glukozą.